W Europie Środkowej odkryto rozległą sieć struktur epoki brązu
27 listopada 2023, 12:15W Europie Środkowej, na południu Kotliny Panońskiej, odkryto sieć struktur z epoki brązu. Jej istnienie może pomóc w opisaniu, w jaki sposób pojawiły się wielkie forty epoki brązu, które przed epoką żelaza były największymi konstrukcjami w Europie. Odkrycie, autorstwa naukowców z University College Dublin oraz ich kolegów z Serbii i Słowenii, było możliwe dzięki połączeniu danych z fotografii satelitarnych i lotniczych.
W ciągu 60 lat lodowce Peru straciły 56% powierzchni
24 listopada 2023, 12:26Pomiędzy rokiem 1962 a 2020, zatem w ciągu zaledwie 58 lat, powierzchnia górskich lodowców w Peru skurczyła się o 56,22%, poinformowała Mayra Mejía z Instituto Nacional de Investigación en Glaciares y Ecosistemas de Montaña (Inaigem – Narodowy Instytut Badań nad Lodowcami i Ekosystemami Górskimi). Tymczasem w kraju tym znajduje się aż 68% wszystkich światowych lodowców położonych w strefie tropikalnej. Tylko w latach 2016–2020 w wyniku globalnego ocieplenia w Peru zniknęło 175 lodowców.
Kwas obecny w mięsie i produktach mlecznych wspomaga walkę z nowotworami
24 listopada 2023, 10:52Kwas transwakcenowy (TVA) obecny w mięśniach takich zwierząt jak krowy czy owce oraz w produktach mlecznych poprawia zdolność komórek układu odpornościowego do zwalczania guzów nowotworowych. Naukowcy z University of Chicago zauważyli, że dzięki niemu limfocyty T CD8+ (limfocyty cytotoksyczne) łatwiej przedostają się do guza i zabijają komórki nowotworowe. Badania, których wyniki opublikowano na łamach Nature, pokazały też, że pacjenci z wyższym poziomem TVA we krwi lepiej reagują na immunoterapię. To sugeruje, że TVA może stać się suplementem diety wspierającym walkę z nowotworami.
Izraelczycy znaleźli najstarsze w Lewancie dowody prowadzonych tam wojen
23 listopada 2023, 11:35Pociski do procy pochodzące z wczesnego chalkolitu (5800–4500 p.n.e.) są najstarszymi w południowym Lewancie dowodami na prowadzenie regularnych zorganizowanych działań zbrojnych. Dowodzą one, że już 7200 lat temu w regionie tym broń była produkowana na skalę masową. Takie wnioski płyną z badań, których wyniki opublikowano na łamach pisma 'Atiqot, wydawanego przez Izraelską Służbę Starożytności.
Od ponad 1000 lat Północny Atlantyk łagodzi zmiany klimatu
22 listopada 2023, 10:37Transport ciepła z powierzchni w głąb oceanu, jaki odbywał się na północnym Atlantyku, łagodził zmiany klimatu w ciągu ostatniego 1000 lat, informują badacze z Woods Hole Oceanographic Institution (WHOI) oraz University College London (UCL). Na podstawie badań osadów dennych naukowcy byli w stanie odtworzyć zmiany temperatury na powierzchni i w głębi oceanu na przestrzeni ostatnich 1200 lat. Na tej podstawie ocenili, na ile przekazywanie ciepła z powierzchni w głąb Atlantyku łagodził zmiany klimatyczne z przeszłości.
Ból głowy po czerwonym winie? Przyczyną może być korzystny flawonol – kwercetyna
21 listopada 2023, 12:21Niektórzy ludzie doświadczają bólu głowy po wypiciu nawet niewielkich ilości czerwonego wina. Ból pojawia się zwykle od pół godziny do 3 godzin po uraczeniu się winem. Co interesujące, osoby te nie wykazują podobnych objawów po piciu innych alkoholi. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis uważają, że przyczyną jest obecny w winie naturalny flawonol, który u części ludzi zaburza metabolizm alkoholu i może prowadzić do bólu głowy.
W ubiegłym roku w Odrze zginęło ponad 3 miliony ryb oraz niemal 90% małży i ślimaków
21 listopada 2023, 11:10Podczas ubiegłorocznej katastrofy ekologicznej w dolnym biegu Odry zginęło około 3,3 miliona ryb i do 90% małży oraz ślimaków. Kolosalne straty, sięgające 95% populacji, odniósł rodzimy gatunek małża - szczeżui pospolitej. Biorąc pod uwagę fakt, że liczebność inwazyjnej szczeżui chińskiej zmniejszyła się jedynie o 15% istnieje poważne ryzyko wypełnienia niszy ekologicznej po gatunku rodzimym przez gatunek inwazyjny. Autorzy badań przypominają, że w tej części Europy nie udokumentowano dotychczas katastrofy ekologicznej o takiej śmiertelności organizmów wodnych i rekomendują inne niż forsowane przez polski rząd rozwiązania mające doprowadzić do odrodzenia ekosystemu Odry.
Chińska rakieta wybiła podwójny krater na Księżycu. Coś było do niej doczepione
20 listopada 2023, 15:26Kilkanaście miesięcy temu, 4 marca 2022 roku, na powierzchnię Księżyca spadł tajemniczy obiekt. Początkowo sądzono, że był to górny stopień rakiety Falcon 9, jednak gdy dokładnie prześledzono starty rakiet odrzucono tę hipotezę. Wysunięto więc kolejną, mówiącą, że była to chińska rakieta nośna. Przeprowadzone badania potwierdziły, że obiekt oznaczony jako WE0913A był chińskiej produkcji, jednak pozostały po upadku ślad wskazuje, że chińscy inżynierowie doczepili do rakiety nieznany obiekt.
Zmiany kształtu jądra złota zaskoczyły fizyków i pokazały, jak mało wiemy
20 listopada 2023, 10:43Przed 50 laty w laboratorium ISOLDE w CERN-ie odkryto, że jądra atomów mogą zmieniać kształt. Wówczas zaobserwowano to zjawisko w odniesieniu do jąder rtęci, później również bizmutu. Teraz naukowcy stwierdzili, że również i jądro złota zmienia kształt, ale w inny sposób niż rtęć i bizmut. Najnowsze badania dowiodły więc, że zjawisko zmiany kształtu jądra atomowego wciąż stanowi wyzwanie dla naszego rozumienia fizyki na poziomie atomów.
Wykrywanie mutacji MTHFR a znaczenie kliniczne
18 listopada 2023, 09:44Badanie mutacji MTHFR polega na wykrywaniu mutacji C677T i A1298C w genie MTHFR. Test wykonuje się metodą PCR określające predyspozycje genetyczne do zaburzeń metabolizmu kwasu foliowego, podwyższonego poziomu homocysteiny i nadkrzepliwości, związane z genem MTHFR. Enzym reduktaza metylenotetrahydrofolianowa ( MTHFR) uczestniczy w przekształceniu aminokwasu homocysteiny w metioninę. Gen reduktazy metylenotetrahydrofolianu (MTHFR) występuje w formie polimorficznej w populacji ludzkiej.
